کد مطلب:107098 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:151

حکمت 407











[صفحه 749]

اغمار جمع غمر: نادانان، (فریب می دهد و زیان می رساند و تلخ می گرداند و خداوند پاك نپسندید كه دنیا را پاداش دوستان و كیفر دشمنان خود قرار دهد، و اهل دنیا مانند مسافرانی هستند كه تا در منزل فرود آیند ناگهان جلودارشان فریاد (بار كنید) برآورد و آنان بی درنگ كوچ كنند). امام (ع) از دنیا به وسیله ی سه قیاس مضمری برحذر داشته است: 1- دنیا زیان می رساند یعنی با غم و اندوهش. و فریب می دهد، یعنی با آرایش و زینتش. و تلخ می گرداند، یعنی با فراق و جدایی اش. زیرا كه طبع دنیا چنین است. صفت امرار یعنی تلخ كردن را برای دنیا از آن رو استعاره آورده است كه جدایی دنیا همانند تلخی باعث بی تابی و اندوه است، و بعضی، تمر به فتح تا روایت كرده اند به معنی تذهب (یعنی: گذراست). 2- عبارت: ان الله... لاعدائه، از آن رو آمده كه اگر خداوند دنیا را پسندیده بود، باید آن را به دوستان خود می داد، و دشمنانش را از آن محروم می ساخت. 3- سومین قیاس مضمر در عبارت: و ان اهل الدنیا... است و جمله ی بیناهم... به منزله ی صفتی است برای ركب. یعنی همچون كاروانی كه چنین و چنان است، و جهت تشبیه به كاروان و مسافران آن است كه مانند كوچ مسافران، آنان

نیز باید از دنیا بزودی كوچ كنند. و كبرای مقدر در هر دو قیاس مضمر نخستین چنین است: و هر چه اینطور باشد، سزاوار است كه از آن اجتناب كرد و نباید در جستن آن كوشید. و كبرای مقدر قیاس سوم نیز چنین است: و هر چه آن طور باشد شایسته است كه انسان در آن برای كوچ و سفر آماده گردد.


صفحه 749.